Spellenwinkel terug in het straatbeeld

Elke zichzelf respecterende winkelstraat heeft tegenwoordig een speciaal soort winkel: de spellenwinkel. Ze zijn nooit weggeweest, maar door de wereldwijde bordspellen trend is een gameshop niet meer weg te denken uit het straatbeeld. In een wereld waar fysieke retail onder druk staat, is er flink wat hernieuwde aandacht voor deze winkels.

De gemiddelde spellenwinkel is nooit dicht op een vrijdagavond. Verwacht eerder een bruisende stroom mensen. In de meeste spellenwinkels is het vooral in het weekend sowieso een drukte van jewelste, en dus niet alleen tijdens de feestdagen. Er is geen sprake van een hype, maar eerder van een trend – een blijvende revival van bordspellen in een videogames-tijdperk.

In Utrecht liggen al jarenlang een aantal spellenwinkels langs de gracht, binnen nog geen 50 meter van elkaar. Zij vormen de beruchte ‘Boardgame Boulevard’. Tijn Rams, eigenaar van Spellenwinkel Subcultures, heeft dus van dichtbij mogen ervaren hoe de aandacht voor bordspellen bleef groeien.

Hoe is dat succes toch te verklaren? Rams: “Mensen zijn nu heel erg op zoek naar het sociale, naar hoe ze een gezellige tijd met z’n allen kunnen hebben. En dat kan vooral met een bordspel heel goed. Dat zie je bijvoorbeeld aan de brede populariteit van spellen als Pandemic, Cards Against Humanity en Weerwolven.” Subcultures probeert met de winkel het imago van bordspellen flink op te poetsen. De focus ligt allang niet meer op de doorgewinterde ‘boardgamegeek’: “We hebben een enorme hoeveelheid spelletjes. Voor experts, maar zeker ook voor beginners, vriendengroepen en gezinnen. Er zijn nu veel meer toegankelijke spellen op de markt, die de overstap van makkelijke naar moeilijke spellen eenvoudiger maken.”

Online vs. fysiek

Maar waarom zouden mensen niet gewoon online aankopen doen? Waarom is een fysieke winkel juist zo geschikt voor een spellenwinkel? “Bij ons in de winkel kan je echt een spel ervaren voordat je het koopt. Elk weekend organiseren we bijvoorbeeld een ‘learn to play’, leggen we spellen uit en kunnen klanten zelf een potje meespelen”, vertelt Rams. “We willen mensen het liefst persoonlijk helpen.”

Subcultures is niet alleen: “Wereldwijd is de liefde voor lokale spellenwinkels groot. Kijk maar eens op Instagram onder #FLGS (‘Friendly Local Game Store’).”

Het is ook zaak om ‘tussen de lijntjes te lezen’: “Meestal komen mensen binnen met een lijstje omdat ze een cadeau willen kopen. Maar ik vraag altijd verder en laat ze dan iets over de jarige vertellen. Zo doe ik toch wat andere suggesties en kom dan samen tot verrassende opties. Het is mooi om te zien dat je dan zo een beter spel uitzoekt zodat je een betere spelervaring kan aanbieden.”

Vernieuwen

Online is het relatief eenvoudiger en goedkoper om telkens te vernieuwen. Juist in fysieke spellenwinkels is dat ook nodig. Volgens de eigenaar van Subcultures is dat zelfs noodzakelijk. “Ons doel is om bezoekers altijd een bijzondere spelervaring geven. Wij zijn pas geslaagd als je lol hebt gehad en verrast bent.” Daarbij helpt het ook dat er heel veel spellen uitgebracht worden. Rams: “We krijgen wekelijks nieuwe spellen binnen, veel meer dan we op onze ‘nieuw-tafel’ kunnen laten zien.”

De populariteit van bordspellen is een zegen voor winkels, maar het kent ook een keerzijde. “Er heerst op dit moment in de spellenwereld veel schaarste. Dat zorgt enerzijds ook weer voor de vraag bij de klant, maar anderzijds raak je snel je voorraad kwijt. Bij een populair spel is het bijna niet te doen. Soms moeten we maanden wachten op een reprint.”

Rams vertelt dat ze daarom ook op nieuwe manieren inkopen. “Wij ‘backen’ crowdfunding-projecten op Kickstarter. Vaak zijn dat innovatieve spellen die we dan direct van de makers kopen. Zo supporten we ook beginnende game designers.” Door zo in te kopen, verzekerd hij zichzelf ook van de beschikbaarheid van een spel. “Op Kickstarter is het wel wat duurder. Maar als je een populair spel als eerste in je winkel hebt liggen, is dat een ander soort winst.”

Ook in verkoop blijft de spellenwinkel ontwikkelen: “Op verzoek van onze klanten zijn we twee jaar geleden begonnen met het maken van kerstpakketten vol spelletjes. Dat gaan we dit jaar ook weer doen. Het lijkt misschien ouderwets, maar met een knipoog is ook dit vernieuwend.”

Allesbehalve gemiddeld

Een gemiddelde werkdag kent Rams niet. Dat kan ook niet anders als alles om de ervaring van de klant gaat. Subcultures verkoopt namelijk niet alleen populaire bord- en kaartspellen, maar organiseert ook toernooien, ‘real life games’ en game design workshops. Ook is er in de kelder een fantasywinkel en een Escape Room. “Ik zie elke dag ander publiek. Al die afwisseling maakt het interessant. Als je een standaard werkdag hebt, doe je iets fout.”

Tijn kan er van genieten als hij mensen weer terug ziet komen. “Ik vind het leuk wanneer mensen na een escape room blijven hangen om de winkel te bekijken. Als ze dan na een week of twee terugkomen om advies te vragen over een spel, dan is dat natuurlijk geweldig. We doen daarom veel aan klantenbinding. Er is nu zo’n sterke game community… We horen vaak: ‘Ik moest deze winkel echt even aan mijn vrienden laten zien’.”

Tip van Subcultures

Over een tip voor beginnende spelers hoeft Tijn niet lang na te denken: “Codenames! Dat is op dit moment een van onze populairste spellen. En terecht, want het is een toegankelijk, maar uitdagend spel ontworpen door mijn favoriete designer Vlaada Chvátil. Samenwerken, creatief denken en strategie: in dit spel komt het allemaal samen. Vorig jaar heeft het enorm veel prijzen gewonnen en staat bovenaan de lijstjes voor party games. Een aanrader.”